Staal, aluminium en RVS zijn onmisbare constructiematerialen waarbij het gewicht een belangrijke factor is voor de toepassingen en het transport ervan. Ook voor de capaciteit van productiemachines is het handig om te weten wat het gewicht is van staal, rvs of aluminium. Hieronder vind je een eenvoudige uitleg over hoe je het gewicht van aluminium, staal en roestvast staal kan berekenen.
Wanneer je het gewicht van materialen zoals aluminium, staal en RVS berekent, is het belangrijk om een onderscheid te maken tussen het daadwerkelijke gewicht en het soortelijk gewicht.
Wanneer je materialen in hun zuivere vorm - het daadwerkelijk gewicht - berekent, hou je geen rekening met andere elementen of legeringen die eventueel zijn vermengd in het materiaal. Aluminium, staal en RVS maken vaak deel uit van andere metalen of legeringen, zoals bijvoorbeeld koper, chroom en/of ijzer. Het is dus slechts een ruwe schatting van het gewicht. Om materialen in hun zuivere vorm te berekenen, gebruik je het atoomgewicht van het element of van de verschillende elementen in de legering.
Niet elk metaal heeft bovendien eenzelfde soortelijk gewicht of eenzelfde maat voor de dichtheid van het materiaal. Het soortelijk gewicht wordt uitgedrukt in kilogram per kubieke meter (kg/m³), kilogram per kubieke decimeter (kg/dm³) of gram per kubieke centimeter (g/cm³) en verschilt per materiaal. Het soortelijke gewicht is belangrijk bij het bepalen van de geschiktheid van een materiaal voor een specifieke toepassing, omdat het invloed heeft op de sterkte, gewichtsverdeling en transportkosten van het materiaal.
Het gewicht van staal, alu en RVS kan worden berekend door de lengte, breedte en dikte van het materiaal te vermenigvuldigen met de dichtheid van het specifieke type staal, aluminium of RVS. De dichtheid van staal varieert tussen de 7,7 en 8,1 g/cm³, afhankelijk van het type staal. Roestvrij staal heeft een dichtheid van ongeveer 8 g/cm³ en alumnium 2,7 g/cm³.
Bijvoorbeeld, als een stalen plaat een lengte heeft van 1 meter, een breedte van 0,5 meter en een dikte van 0,1 meter, dan kan het gewicht worden berekend door de lengte, breedte en dikte te vermenigvuldigen en vervolgens te vermenigvuldigen met de dichtheid van het specifieke type staal:
Gewicht = lengte (m) x breedte (m) x dikte (mm) x soortelijk gewicht van het type staal (kg/dm³)
Als we bijvoorbeeld een plaat van RVS 304 beschouwen, met een lengte van 1 meter, een breedte van 0,5 meter en een dikte van 100 millimeter, dan zou het gewicht worden berekend met de volgende formule:
Gewicht = lengte x breedte x dikte x dichtheid van RVS 304
Gewicht = 1 m x 0,5 m x 100 mm x 8 kg/dm³ = 400 kg
Houd rekening met de exacte afmetingen en dichtheid van het materiaal om een nauwkeurige berekening van het gewicht te maken.
Hoewel het berekenen van complete constructies niet eenvoudig is, is het gewicht berekenen van plaatwerk vrij eenvoudig met behulp van een simpele formule:
Gewicht plaat = lengte (m) x breedte (m) x plaatdikte (mm) x soortelijk gewicht (kg/dm³)
Voorbeeld: Het gewicht van een stalen plaat van 1250 x 750 x 10 mm wordt als volgt berekend:
Gewicht = 1,25 m x 0,75 m x 10 mm x 7,85 kg/dm³ = 73,59 kg
Om plaatgewicht te berekenen is vooral het soortelijk gewicht van het materiaal een belangrijke factor. Zo heeft staal bijvoorbeeld een soortelijk gewicht van 7,85 kg/dm³, terwijl aluminium een soortelijk gewicht heeft van ongeveer 2,7 kg/dm³. Het soortelijk gewicht van RVS kan variëren afhankelijk van de samenstelling, maar ligt meestal tussen de 7 en 8 kg/dm³.
Om het gewicht van ronde buizen te berekenen, wordt onderstaande formule toegepast:
Gewicht = (D – T) x T x omrekenfactor
D = buitendiameter
T = wanddikte
Omrekenfactor van roestvast staal = 0,02504
Voorbeeld: Het gewicht van een ronde buis in rvs met een diameter van 33,7 mm en wanddikte van 2 mm wordt als volgt berekend:
Gewicht = (33,7 - 2) x 2 x 0,02504 = 1,58 kg/m
Voor andere legeringen: deel het resultaat door 8 (het soortelijk gewicht van roestvast staal) en vermenigvuldig dit vervolgens met het specifieke gewicht van de betreffende legering (zie onderstaande tabel).
Materiaal - Kg/mtr
RVS (C4) | 8,64
(Super) duplex (C22) | 8,70
Titanium (600) | 4,51
Zirkonium (601) | 6,50
Koper (625) | 8,92
Aluminium (800) | 2,70
Wolfram (800H) | 8,52
Messing (800HT) | 8.47
Als je het gewicht van vierkante of rechthoekige buizen wil berekenen, gebruik dan deze formule:
Gewicht = 0,016*T*(l+b-2T)
T = wanddikte
l = lengte
b = breedte
Omrekenfactor van rvs = 0,016
Voorbeeld: Het gewicht van een rechthoekige buis in rvs 80 x 40 X 2 mm wordt als volgt berekend:
Gewicht = 0,016 x 2 x (80 + 40 - (2 x 2)) = 3,71 kg/m
Voor andere legeringen: deel het resultaat door 8 (het soortelijk gewicht van roestvast staal) en vermenigvuldig dit vervolgens met het specifieke gewicht van de betreffende legering (zie onderstaande tabel).
Materiaal - Kg/mtr
RVS (C4) | 8,64
(Super) duplex (C22) | 8,70
Titanium (600) | 4,51
Zirkonium (601) | 6,50
Koper (625) | 8,92
Aluminium (800) | 2,70
Wolfram (800H) | 8,52
Messing (800HT) | 8.47
Geen paniek, al deze berekeningen hoeft je niet op eigen houtje uit te voeren. Er bestaan verschillende online calculators en apps die automatisch het gewicht berekenen volgens het volume en de dichtheid van je stalen of RVS materialen. Zorg ervoor dat je de juiste afmetingen en gegevens invoert om een correcte berekening te bekomen.